Aż 90 proc. siedmioletnich dzieci ma próchnicę. Dorośli ze zdrowymi zębami praktycznie się nie zdarzają.

Owszem, coraz więcej wiemy o higienie jamy ustnej, dysponujemy lepszymi pastami i szczoteczkami. Poprawa następuje jednak bardzo powoli: próchnica cofa się zaledwie o kilka procent w danym roczniku na kilkanaście lat.

Czy można jeszcze coś zrobić? Owszem. Słyszeliście o żywieniu kariostatycznym? Chodzi o to, by jeść tak, żeby hamować rozwój próchnicy.

Szklanka soku pomarańczowego zawiera 12 kostek cukru, a kiść winogron – 5.

Wiadomo, że – mówiąc po prostu – zęby psują się od cukru. Cukier przekształca się w kwasy, które niszczą szkliwo. Obniża się poziom pH w jamie ustnej – odczyn staje się kwaśny – i zaczyna się próchnica.

Pierwsza zasada żywienia zdrowego dla zębów brzmi więc: jak najmniej cukru. Ale rzecz nie tylko w tym, ile się go je, ale jak. Chodzi o to, by słodkie produkty nie przyklejały się do zębów i nie pozostawały na nich przez dłuższy czas. Najbardziej szkodliwe jest więc jedzenie lepkich słodyczy oraz podjadanie przez cały dzień. Po każdym posiłku pH obniża się na 20 minut. Jeżeli więc jesz często, nie ma szans się podnieść.

Cukier znajduje się w bardzo wielu produktach. Nawet przeciętnej wielkości marchewka zawiera równowartość jego kostki. Ma jednak ten walor, że jest twarda. Jej gryzienie i żucie powoduje wydzielanie śliny, która zobojętnia kwaśny odczyn, a także pomaga w czyszczeniu zębów. Pamiętaj też, że warzywa nie są tak słodkie, jak owoce, z których najmniej cukru mają truskawki.

Co powinno znaleźć się na stole osoby dbającej o zęby?
• Produkty z błonnikiem – utrudnia wchłanianie się cukru. Dlatego jedzmy cytrusy z białą błonką.
• Mleko, nabiał i inne produkty zawierające wapń.
• Tłuste ryby: witamina D w nich obecna wspiera działanie wapnia.
• Zielona herbata – jest w niej korzystny dla zębów fluor. Pomaga już jedna filiżanka dziennie!

O czym jeszcze warto pamiętać? * jedz nie częściej, niż 5 razy dziennie, a po posiłku żuj gumę i myj zęby (pojawiła się pasta niwelująca szkody wyrządzone przez cukier dzięki zawartości argininy) * słodkie napoje pij przez słomkę * na koniec posiłku zjedz np. ser żółty albo inny produkt o walorach kariostatycznych, aby złagodził złe skutki tego, co było w menu wcześniej.

Istnieje też koncepcja, że mycie zębów bezpośrednio po posiłku jest szkodliwe, bo rozprowadzamy kwasy po powierzchni zębów. Na pewno jednak trzeba je myć często, a po jedzeniu choćby przepłukać wodą, aby podnieść pH.

Natomiast wbrew rozpowszechnionemu nawykowi lepiej płukać zęby przed ich myciem, aby pozbyć się resztek żywności i poprawić odczyn, a po umyciu tylko wypluć nadmiar pasty, aby jej pozostałości mogły jeszcze działać w ustach.