Specjaliści od żywienia kolejny raz zmienili piramidę żywienia. O co chodzi?

Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej to schemat, na którym w sposób graficzny przedstawiono, co i jak często powinniśmy jeść, aby być zdrowym. Podstawę piramidy stanowi aktywność fizyczna.
Zmiana polega na tym, że za najważniejsze uznano warzywa i owoce. Mamy je jeść tak często, jak tylko się da i w takich ilościach, w jakich tylko możemy. Trzeba jednak zachować proporcję: ¾ warzyw i ¼ owoców. A więc np. marchewka, pomidor, cukinia i – jabłko.

Jedzenie warzyw i owoców zmniejsza ryzyko przedwczesnego zgonu: przy 7 porcjach w ciągu dnia aż o 42 proc.

Inne ruchy w piramidzie polegają na zepchnięciu produktów zbożowych na wyższe (czyli gorsze) piętro – na uprzywilejowanej pozycji zastąpiły je właśnie warzywa i owoce – oraz na wystawieniu cukru i soli poza piramidę. Ujmując rzecz restrykcyjnie, najlepiej przyprawiać potrawy ziołami, a cukru szukać w owocach. To jest oczywiście ideał, do którego mamy dążyć. Zapewne jednym uda się to lepiej, innym gorzej.

Żywieniowcy twierdzą, że pozytywne przemiany w nawykach żywieniowych w ciągu ostatnich dziesięcioleci spowodowały, że żyjemy dłużej. Myślę, że nie tylko dlatego: na przedłużenie średniej długości życia składa się o wiele więcej: np. upowszechnienie szczepień czy rozwój kardiochirurgii. Ale owoce i warzywa na pewno mają w tym swój udział.

Dlaczego są takie ważne? Bo dostarczane przez nie witaminy (w tym antyoksydacyjne: C, E, beta karoten), minerały i substancje bioaktywne robią mnóstwo dobrego:
• zmniejszają w organizmie stan zapalny, odpowiedzialny za choroby serca
• opóźniają starzenie się, hamując skracanie telomerów. Telomer to końcówka chromosomu, która skraca się przy każdym podziale komórki. Im telomer krótszy, tym jesteśmy starsi.
• poprawiają funkcjonowanie wszystkich narządów, łącznie z mózgiem, zapobiegają demencji
• zmniejszają ryzyko przedwczesnego zgonu: przy 7 porcjach w ciągu dnia aż o 42 proc.

Jak w praktyce wprowadzić do menu obfitość dobroczynnych produktów? W prosty sposób. Od rana do wieczora do każdego posiłku dodawać warzywo lub owoc. Już na śniadanie można do kanapki dodać sałatę czy paprykę. Przy obiedzie połowę talerza powinny stanowić warzywa. Drugie śniadanie czy podwieczorek: sałatka owocowa zamiast ciastka.

Wiem, że piszemy o tym w kółko. I tu, i na naszym profilu na Facebooku pełno zdjęć warzyw. Ale myślę, że trzeba to powtarzać aż do skutku, bo ciągle żyjemy krócej niż większość narodów europejskich i stajemy się coraz grubsi. Trzeba bić na alarm. Marchewką. I to wcale nie jest śmieszne.
PS. Piramida do obejrzenia na www.izz.waw.pl w zakładce Zasady prawidłowego żywienia.