•

– Co ty wiesz o nadciśnieniu? – westchnęła moja żona, zapinając mankiet ciśnieniomierza. Rzeczywiście, niewiele, tym bardziej, że moje ciśnienie tętnicze jest niskie. Postanowiłem więc ogarnąć temat. Najlepiej – słuchając ekspertów.

Mierzenie ciśnienia powinno być nawykiem, jak poranna kawa – tradycyjnie przyjemne i dające poczucie, że zaczynamy dobry dzień.

I oto, czego się dowiedziałem:

1. Istnieje liniowy związek między wysokością nadciśnienia a ryzykiem zawału serca, udaru mózgu, niewydolności serca, otępienia i zgonu. – Wartości ciśnienia 140/90 mmHg okazują się już nie wystarczające. Od 2018 roku wytyczne towarzystw naukowych europejskich i polskich w populacji osób do 65 r.ż. dowodzą, że musimy jeszcze bardziej je obniżać, poniżej 130/80 mmHg, bo to jest optymalny poziom ryzyka sercowo-naczyniowego – uważa prof. Aleksander Prejbisz, prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego.
Jaki dzięki temu uzyskamy efekt? Obniżenie ciśnienie tętniczego o 5 mmHg pozwala zmniejszyć o 13 proc. ryzyko udaru mózgu i niewydolności serca, a zawału serca o 10 proc. Za pomocą modyfikacji czynników ryzyka, a więc zmian w jadłospisie, aktywności fizycznej, redukcji poziomu cholesterolu, ograniczeniu spożycia alkoholu i palenia tytoniu, możemy zapobiec 60% zgonów z powodu choroby wieńcowej.

2.Jak zmieniać jadłospis, jeśli to ma pomóc? Może jakaś dieta-cud na nadciśnienie? – Żadna modna dieta nie może być stosowana do końca życia, oprócz racjonalnego sposobu odżywiania, bogatego w nieprzetworzone produkty, pełnoziarniste, nienasycone kwasy tłuszczowe. – odpowiada dr n. med. Anna Szyndler z Kliniki Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Co więc jeść? Różnorodne posiłki, ale w rozsądnych ilościach, tak, aby nie tyć, a jeśli mamy nadwagę lub otyłość, zredukować masę ciała.

3. Drugim, a może najważniejszym elementem, jest aktywność fizyczna, jakakolwiek. Dzienna zalecana liczba kroków dla młodszych to 8-10 tys., dla pacjentów starszych – 6-10 tys.. To naprawdę niewiele. Dlaczego więc część z nas, pomimo, że otrzymuje na tacy racjonalne wybory, nie wybiera takich zachowań, o jakie proszą lekarze i dietetycy? – Argumenty logiczne nie zawsze rozstrzygają o naszych decyzjach – uważa dr Szyndler.

4. Najlepiej z tą chorobą radzą sobie…Portugalczycy. Tam sukces osiągnięto m.in. dzięki stosowaniu leków ułatwiających przestrzeganie zaleceń lekarskich, czyli leków złożonych, które szybko i skutecznie obniżają ciśnienie. Również w Polsce większość pacjentów może otrzymywać w jednym leku 2-3 substancje aktywne o działaniu hipotensyjnym i to w mniejszych dawkach niż w pojedynczym leku. Taka formuła daje więcej pewności, że pacjent nie zapomni wziąć leku i nie przestraszy go liczba tabletek ma talerzu. – Te leki są bezpieczne i bardzo skuteczne, jednak stanowią przyczynę wielu nieporozumień– twierdzi prof. Aleksander Prejbisz.-. Pacjenci uważają, że uszkodzą im żołądek i wątrobę. Mogę powiedzieć z całą odpowiedzialnością, że w całym arsenale leków, jakim dysponujemy, nie ma takiego, który dawałby tak mało działań niepożądanych, jak leki na nadciśnienie. Tylko leki hipotensyjne są w stanie obniżyć ciśnienie, chronić przed powikłaniami tej choroby. Są bardzo dobrze tolerowane przez organizm, nie skutkują żadnymi powikłaniami w wątrobie lub żołądku, wręcz chronią nerki, serce i inne narządy. Świadczą o nich kilkudziesięcioletnie obserwacje i analizy, bo tyle czasu znane są już te leki.
Ale nie żyjemy w idealnym świecie. Nie przemawiają do nas argumenty, że brak kontroli ciśnienia tętniczego prowadzi do udaru mózgu, zawału serca, a nawet otępienia. Ten przekaz nie działa, tym bardziej na młodych. Strach w tym wieku jest rzeczą obcą. – U młodszym pacjentów wskazujemy na problemy, które są dla nich być może ważniejsze, niż dodatkowych 5 lat życia przeżytych świadomie – zauważa dr hab. Jacek Wolf, prezes elekt Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego. – Przekazujemy im wiedzę o powikłaniach, które wpłyną istotnie na ich jakość życia. Ciśnienie tętnicze jest bowiem łatwo modyfikowanym i prostym czynnikiem ryzyka, szczególnie w zaburzeniach erekcji.

A podstawą jest mierzenie ciśnienia. Powinno być nawykiem, jak poranna kawa – tradycyjnie przyjemne i dające poczucie, że zaczynamy dobry dzień.